Acupunctuur is een reflex-therapie. Door de huid met naalden te prikkelen laat je iets gebeuren in het lichaam. Er zijn onderzoeken waarin wordt aangetoond dat bij een prik op een bepaald punt de activiteit van een bepaald gebied in de hersenen verandert. Prik je naast dat punt dan gebeurt het niet. Dat wijst op twee dingen:
- De werking van acupunctuur geschiedt in ieder geval gedeeltelijk via het zenuwstelsel. Aangezien het zenuwstelsel ook het hormonaal-stelsel aanstuurt wordt aannemelijk dat je met acupunctuur heel de mens, lichaam en geest, kan behandelen.
- Het is van belang te weten waar je moet prikken om het gewenste effect te bereiken.
Op dat laatste geeft de traditionele Chinese geneeskunde (Traditional Chinese Medicine: TCM) een antwoord. Acupunctuur is net als Tuina(Chinese massage), Qi Gong en Tai Chi(Chinese meditatie en bewegingsleer) en Chinese kruidengeneeskunde onderdeel van de TCM. Door de eeuwen heen hebben de beoefenaars van de TCM een enorme hoeveelheid gegevens verzameld over het effect van stimulatie van de huid met naalden en massage en over de invloed van verschillende plantaardige, dierlijke en minerale stoffen op de mens.
Met die gegevens is een model ontwikkeld over gezondheid en ziekte. Uit dat model kunnen we leren welke punten in welke combinatie geprikt moeten worden om het gewenste effect te krijgen. Mogelijk kunnen we in de toekomst de werking van de Chinese geneeskunde verklaren vanuit ons Westerse denkbeeld. Gelukkig wordt daar steeds meer onderzoek naar gedaan. In het National Geographic Magazine van januari 2019 staat een interessant artikel
Bij de beschrijving van de werking van lichaam en geest volgens de theorie van de TCM komen we een aantal begrippen tegen: